Ψυχολογικά Πειράματα

Το πείραμα πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ το 1999 και σκοπός του ήταν η μελέτη της αποκλειστικότητας της προσοχής των ατόμων και κατά πόσο μπορεί να αντιληφθούν ασθενέστερα ερεθίσματα όταν είναι προσηλωμένοι σε μετρήσεις. Οι συμμετέχοντες στο πείραμα κλήθηκαν να παρακολουθήσουν ένα βίντεο και να μετρήσουν πόσες πάσες πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των ατόμων με άσπρη φανέλα. Το βίντεο κινείται με μέτριο ρυθμό και η μέτρηση των πασών είναι ένα σχετικά εύκολο έργο. Αυτό που οι περισσότεροι δεν καταφέρνουν να διαπιστώσουν κατά τη μέτρησή τους είναι ότι στη μέση του βίντεο ένας άντρας με κοστούμι γορίλα διασταύρωσε το γήπεδο και στάθηκε στο κέντρο πριν φύγει. Το πείραμα διαπίστωσε ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν είδαν το γορίλα καθόλου, αποδεικνύοντας ότι οι άνθρωποι συχνά υπερεκτιμούν την ικανότητά τους να κάνουν αποτελεσματικές πολλαπλές εργασίες  « Multitasking ». Αυτό που θέλει να αποδείξει το πείραμα είναι ότι όταν οι άνθρωποι καλούνται να εστιάσουν σε μια διερ...

Ένα από τα πιο ευρέως διαδεδομένα πειράματα στον τομέα της ψυχολογίας είναι το πείραμα φυλακής του Stanford , στο οποίο ο καθηγητής ψυχολογίας Phillip Zimbardo αποφάσισε να μελετήσει την υπόθεση των ρόλων σε μια σκηνοθετημένη κατάσταση, αυτή της φυλακής, ούτως ώστε να μελετήσει κατά πόσο τα άτομα που έχουν αναλάβει έναν ρόλο (φύλακα ή φυλακισμένου) επηρεάζονται από το ρόλο τους και αλλάζουν τη συμπεριφορά τους ανάλογα με τον ρόλο. Το Πείραμα των Φυλακών του Stanford σχεδιάστηκε για να μελετήσει τη συμπεριφορά των "φυσιολογικών" ατόμων όταν τους ανατέθηκε ρόλο φυλακισμένου ή φρουρού. Στα άτομα που κλήθηκαν να συμμετέχουν ανατέθηκαν ρόλοι "φύλακα" ή "κρατούμενου" και ο Zimbardo έπαιξε το ρόλο του φύλακα. Το υπόγειο του κτιρίου της σχολής ψυχολογίας του Stanford μετατράπηκε σε φυλακή και δόθηκε μεγάλη προσοχή ώστε να φαίνεται και να δίνει όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική αίσθηση. Το πείραμα θα έτρεχε κανονικά για δύο εβδομάδες. Οι φύλακες είχαν ...

Το γνωστό αυτό πείραμα επιδιώκει να μελετήσει κατά πόσο τα άτομα αλλάζουν τη συμπεριφορά τους απλώς επειδή μελετούνται ή παρακολουθούνται. Ο Landsberger χρησιμοποίησε δεδομένα από πειράματα που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1924 και 1932, από τον Elton Mayo, στην εταιρεία Hawthorne Works κοντά στο Σικάγο. Η εταιρεία Hawthorne Works είχε αναθέσει μελέτες για να αξιολογήσει εάν το επίπεδο φωτισμού μέσα σε ένα κτίριο επηρέαζε την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Αυτό που διαπίστωσε η Mayo ήταν ότι το επίπεδο φωτισμού δεν επηρέαζε την παραγωγικότητα, καθώς οι εργαζόμενοι αύξησαν την παραγωγή τους όταν η ποσότητα του φωτός μεταπηδούσε από χαμηλό επίπεδο σε υψηλό επίπεδο ή αντίστροφα. Οι ερευνητές παρατήρησαν την τάση αύξησης αποτελεσματικότητας των εργαζομένων όταν μεταβαλλόταν οποιαδήποτε μεταβλητή. Η μελέτη έδειξε ότι η παραγωγή άλλαξε απλά επειδή οι εργαζόμενοι είχαν επίγνωση ότι ήταν υπό παρακολούθηση. Το συμπέρασμα ήταν ότι οι εργαζόμενοι αισθάνονταν ότι παρακολουθούνται ...

Ο καθηγητής του Swarthmore College Solomon Asch , διεξήγαγε μια πρωτοποριακή μελέτη που σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει την πιθανότητα ενός ατόμου να συμμορφώσει τις απόψεις του βάσει της πλειοψηφίας και των απόψεων της ομάδας στην οποία ανήκει. Σε μια ομάδα συμμετεχόντων παρουσιάστηκαν εικόνες με γραμμές διαφορετικού μήκους και στη συνέχεια τέθηκε μια απλή ερώτηση: Ποια από τις τρείς γραμμές αντιστοιχεί στο πρότυπο   το οποίο δείχνει ο ερευνητής; Η κάθε ομάδα του πειράματος περιείχε 6 συμμετέχοντες, εκ των οποίων μόνο ένα άτομο ήταν πραγματικός συμμετέχοντας. Οι άλλοι ήταν «ηθοποιοί» με σενάριο. Οι περισσότεροι από τους ηθοποιούς είχαν εντολή να δίνουν λανθασμένες απαντήσεις ούτως ώστε να μπορεί να μετρηθεί κατά πόσο ο πραγματικός συμμετέχοντας θα επηρεαστεί από την ομάδα και θα πει και αυτός λάθος απάντηση. Συγκεκριμένα το 63,2% των απαντήσεων που έδιναν οι ηθοποιοί ήταν σωστές, ενώ το 36,8% ήταν λανθασμένες.   Παραδόξως, στις περιπτώσεις λανθασμένων απαντήσεων, ο...

Το πείραμα του μαγικού αριθμού 7 δημοσιεύτηκε το 1956 από τον γνωστικό ψυχολόγο George Α. Miller του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Princeton στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Review. Στο άρθρο   του ο Miller , συζήτησε την συνύπαρξη μεταξύ των ορίων της μονοδιάστατης απόλυτης κρίσης και των ορίων της βραχυπρόθεσμης μνήμης.  Σε μονοδιάστατες διεργασίες απόλυτης κρίσης, παρουσιάζονται στο άτομο αριθμός ερεθισμάτων τα οποία διαφέρουν σε μια διάσταση (π.χ. 10 διαφορετικοί τόνοι οι οποίοι διαφέρουν μόνο ανά χρωματισμό φωνής), ο στόχος των συμμετεχόντων ήταν να ανακαλέσουν τους διαφορετικούς χρωματισμούς φωνής. Η απόδοση των υποψηφίων ήταν σχεδόν τέλεια μέχρι και στα 6 ερεθίσματα, αλλά πέφτει απότομα όσο ανεβαίνουν τα ερεθίσματα μετά τα 7. Αυτό σημαίνει ότι η μέγιστη απόδοση ενός ανθρώπου στην απόλυτη μονοδιάστατη κρίση μπορεί να περιγραφεί και ως μνήμη με μέγιστη χωρητικότητα περίπου 2 έως 3 bits, με την ικανότητα διάκρισης μεταξύ τεσσάρων και οκτώ ενα...

Το διάσημο πείραμα της Jane Elliott ήταν εμπνευσμένο από τη δολοφονία του Martin Luther King Jr . και τη ζωή του. H Elliott ανέπτυξε μια άσκηση για μαθητές 3 ης δημοτικού, η οποία είχε ως σκοπό να βοηθήσει τους άσπρους μαθητές να κατανοήσουν τις επιπτώσεις του ρατσισμού και των προκαταλήψεων. Η Elliott διένειμε την τάξη της σε δύο ξεχωριστές ομάδες: φοιτητές με μπλε μάτια και μαθητές με καφέ μάτια. Την πρώτη ημέρα, χαρακτήρισε την μπλε-μάτια ομάδα ως ανώτερη ομάδα και τους είπε ότι είχαν επιπλέον προνόμια, αφήνοντας τα καστανόχρωμα παιδιά να εκπροσωπούν τη μειονοτική ομάδα. Αποθάρρυνε τις ομάδες να αλληλεπιδρούν και να ξεχωρίζουν μεμονωμένους μαθητές για να τονίσουν τα αρνητικά χαρακτηριστικά των παιδιών της μειονοτικής ομάδας. Αυτό που έδειξε αυτή η άσκηση ήταν ότι η συμπεριφορά των παιδιών άλλαξε σχεδόν στιγμιαία. Η ομάδα των μαθητών με μπλε μάτια αύξησαν την μαθητική τους απόδοση και μάλιστα άρχισαν να εκφοβίζουν τους καστανόχρωμους συμμαθητές τους. Τα μέλη της ομάδ...

Η επιστημονική κοινότητα και ορισμένοι εγκέφαλοι της βιομηχανίας των τεχνολογιών πληροφορίας έχουν εκφράσει επανειλημμένα τις ανησυχίες τους για την τεχνητή νοημοσύνη ( Artificial Intelligence - AI ). Σύμφωνα με τον Stephen Hawking : «Η ανάπτυξη πλήρους τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της ανθρωπότητας». Το κρίσιμο αυτό σενάριο έχει επηρεάσει αρκετούς συγγραφείς, παραγωγούς, δημιουργούς παιχνιδιών κ.α. Ένα παράδειγμα είναι το βιντεοπαιχνίδι Nier : Automata , του γιαπωνέζου παραγωγού Yoko Taro , το οποίο παρουσιάζει μια πεσιμιστική εικόνα για το μέλλον της ανθρωπότητας, όπου τα μηχανήματα έχουν κυριεύσει τον πλανήτη, και οι άνθρωποι είναι «φυγάδες» και μένουν σε άλλον πλανήτη. Επίσης παρόμοιου τύπου σενάρια συναντάμε και στο Hollywood , όπου παραγωγοί όπως οι αδελφοί Wachowskis έχουν εμπνευστεί στις ταινίες τους: Matrix (Τριλογία), και Cloud Atlas . Οι ανησυχίες αυτές δεν έχουν μείνει στο προοίμιο της βιομηχανίας Sci - Fi , αλλά έχουν ανησυχήσει τις ...

Τον καιρό του 2ου παγκοσμίου πολέμου ο Γερμανός στρατηγός και γιατρός Josef Mengele, υπήρξε επικεφαλής μονάδας πειραμάτων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Auschwitz και εκεί είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει μια σειρά από φρικιαστικά πειράματα γενετικής σε γυναίκες και παιδιά. Ο μεγαλύτερος στόχος του Mengele, ήταν να ανακαλύψει διάφορους τρόπους μετατροπής DNA, ούτως ώστε να μπορεί να εξασφαλίσει τη διατήρηση της «Άριας Φυλής». Τα πειράματα γεννητικότητας που πραγματοποίησε ο Mengele είχαν ως σκοπό την μελέτη της κληρονομικότητας υπήρχε ιδιαίτερη αδυναμία στα ζευγάρια διδύμων, καθώς ήθελε να βρει έναν τρόπο αύξησης των πιθανοτήτων γέννησης διδύμων. Μερικά από τα τεστ που έκανε ο Mengele και η ομάδα του σε ζευγάρια διδύμων ήταν:   ακρωτηριασμούς του ενός διδύμου, μόλυνση ενός διδύμου με τύφος ή άλλες ασθένειες, και μεταγγίσεις αίματος από το ένα δίδυμο στο άλλο. Πολλά από τα δίδυμα πέθαιναν κατά τη διαδικασία των πειραμάτων, και έτσι ο Mengele και η ομάδα του θανάτωναν το ζω...

Το διάσημο πείραμα του Πάβλοβ (1890) εξετάζει την επίδραση ενός ουδέτερου ερεθίσματος (κουδούνισμα) σε ένα ανεξάρτητο ερέθισμα (φαγητό) και πως μπορεί να προκληθεί εξαρτημένη αντίδραση από το ένα ερέθισμα στο άλλο. Το πείραμα της εξαρτημένης μάθησης είναι ένα από τα διασημότερα ψυχολογικά πειράματα, που έφεραν σημαντικές αλλαγές στον τομέα της ψυχολογίας, της εκπαίδευσης και αργότερα της διαφήμισης. Για το έργο του ο Παβλοβ βραβεύτηκε με το νόμπελ φυσιολογίας και ιατρικής το 1904.     Η διαδικασία του πειράματος ήταν η εξής: Ο Παβλόβ τάιζε τον σκύλο του παρατηρώντας την αντίδραση που είχε στο ερέθισμα του φαγητού. Συγκεκριμένα ο σκύλος λιγουρευόταν το φαγητό και του έτρεχαν τα σάλια. Στη συνέχεια ο Παβλόβ έκθεσε τον σκύλο σε ένα ουδέτερο ερέθισμα το οποίο είναι το κουδούνισμα, και παρατήρησε πως δεν υπήρχε καμία αντίδραση. Μετέπειτα ο Παβλόβ έκθετε τον σκύλο στο ερέθισμα του κουδουνίσματος, δίνοντας του φαγητό αμέσως μετά. Έτσι ο σκύλος προγραμματίστηκε στο να συ...

Επηρεασμένος από τη δίκη της Νυρεμβέργης (1961) στην οποία δικάστηκαν άτομα που διέπνευσαν φρικιαστικά εγκλήματα κατά τον 2 ο  παγκόσμιο πόλεμο (1939 – 1945), ο ψυχολόγος  Stanley Milgram  του πανεπιστημίου  Yale  αποφάσισε να μελετήσει τον τρόπο με τον οποίον οι άνθρωποι μπορεί να επηρεαστούν από την εξουσία και να εκτελέσουν φρικιαστικές και απάνθρωπες πράξεις προς τους συνανθρώπους τους. Το πείραμα πραγματοποιήθηκε το 1963 στο  Yale university  και η πειραματική ομάδα, αποτελείτο από άντρες ηλικίας 20 μέχρι 50 ετών, από διάφορα κοινωνικοοικονομικά στρώματα οι οποίοι παρίσταναν τους δασκάλους. Στη διαδικασία του πειράματος συμμετείχαν και δυο ακόμη άτομα, ο ερευνητής: καθοδηγούσε τους δασκάλους κατά την ερευνητική διαδικασία, και οι μαθητές: απαντούσαν στις ερωτήσεις του δασκάλου, δίνοντας συνήθως λανθασμένες απαντήσεις. Για κάθε λανθασμένη απάντηση οι δάσκαλοι έδιναν μια ποσότητα ηλεκτροσόκ, η οποία  ήταν αυξανόμενη και κυμαίνονταν από 15 ...